Het oog van het volk

De jonge Amerikaanse politiek filosoof Jeffrey Green heeft bijtende kritiek op de grondslagen van ons democratische systeem. Dat systeem is losgezongen van het volk, stelt hij. Voor het ministerie van Binnenlandse Zaken schrijf ik een essay over Greens kritiek en de oplossingsrichting die hij voorstelt, en snijd die toe op de Nederlandse situatie.

Daartoe spreek ik met vier Nederlandse politicologen. In enkele maanden verbind ik hun inzichten en mijn eigen ideeën tot een tekst. Het essay mondt uit in bevindingen en suggesties en wordt vooral gebruikt om de interne discussie op het ministerie aan te scherpen.

“De mate waarin burgers hun mening kunnen en willen formuleren, wordt stelselmatig overschat. Omdat je in de praktijk pas een volwaardig burger bent als je meepraat, wordt het grootste gedeelte van de bevolking feitelijk van het bestuur uitgesloten. Maar dat weigeren we te erkennen, omdat dit volgens het vocale model niet zou kunnen en mogen gebeuren – we verbloemen kennelijk liever de feiten dan ons dierbare model te verlaten. Zo dreigt ons representatieve ideaal een vorm van wishful thinking te worden dat de ware stand van zaken in een massademocratie aan het zicht onttrekt.”

Volledige tekst van “Het oog van het volk”